Schennis van de eerbaarheid 239 WvW. is geen klachtdelict. Dit betekent dat 'het schenden van de eerbaarheid' als delict op zich strafbaar gesteld is.

Met gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden of geldboete van de tweede categorie wordt gestraft schennis van de eerbaarheid:
1° op of aan een plaats, voor het openbaar verkeer bestemd;
2° op een andere dan onder 1° bedoelde openbare plaats, toegankelijk voor personen beneden de leeftijd van zestien jaar; 3° op een niet openbare plaats, indien een ander daarbij zijns ondanks tegenwoordig is.

Commentaar bij art. 239 Wetboek van Strafrecht

Gewijzigd bij Wetten van 4 mei 1954, S 169 (i.w.tr. 31 mei 1954), 10 maart 1984, S 91 (i.w.tr. 1 mei 1984), 3 juli 1985, S 385 (i.w.tr. 21 mei 1986).

A. Openbare schennis van de eerbaarheid

Het opzet behoeft niet gericht te zijn op de door ontuchtige handelingen opgewekte ergernis. Voldoende is dat de handelingen werden verricht op een voor ieder toegankelijke plaats. HR 24 maart 1930, NJ 1930, 636.

Het opzet behoeft niet mede op de openbaarheid gericht te zijn. HR 16 februari 1925, NJ 1925, 625.

Openbare schennis van de eerbaarheid is zowel die, welke wordt gepleegd op een openbare, voor ieder toegankelijke plaats; als die welke, hoezeer gepleegd op een niet openbare plaats, toch van een openbare plaats kan worden gezien. HR 12 mei 1902, W 7768.

Gelijke beslissing, voorts:
Derhalve is niet openbaar een handeling, die slechts waarneembaar is vanuit een raam aan de overzijde der straat. HR 5 oktober 1914, NJ 1914, 1324.

Een feitelijk voor het publiek toegankelijk bos is openbaar, ook als de toegang met borden "Verboden toegang" is verboden. HR 30 maart 1931, NJ 1931, 1030.

Voor dit misdrijf wordt niet vereist kwetsing van een bepaald persoon in zijn eerbaarheidsgevoelens noch opzet of kwetsing van iemands eerbaarheidsgevoelens. Voldoende is dat de dader op een voor eenieder toegankelijke plaats (lees thans: een plaats als bedoeld) willens en wetens een onder de gegeven omstandigheden voor het normaal ontwikkeld schaamtegevoel kwetsende handeling verricht. HR 1 december 1970, NJ 1971, 374.

Het zich naakt bevinden op het openbare strand ten tijde, ter plaatse en onder de omstandigheden als bewezenverklaard, is terecht als kwetsend voor het normaal schaamtegevoel geoordeeld, ook gelet op de overigens ter verdediging aangevoerde omstandigheden. Het (voorwaardelijk) opzet van verdachte is terecht aanwezig geacht op grond van zijn verklaring, "dat het hem door diverse tegenstrijdige berichten in de pers niet geheel duidelijk was of het naakt vertoeven op dit strandgedeelte al dan niet was toegestaan", en van de daaruit gemaakte gevolgtrekking dat verdachte zich welbewust heeft blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat zijn gedrag het normaal schaamtegevoel kwetste. HR 1 juni 1976, NJ 1976, 506.

Een "niet openbare plaats" is: een niet voor het publiek toegankelijke plaats. HR 2 maart 1993, NJ 1993, 675.

Zie Sr 430a.

B. "zijns ondanks tegenwoordig"

Een het sexuele leven betreffende gedraging, waarvan de waarneming geschikt is het schaamtegevoel van anderen te kwetsen, kan bestaan in een tegen de persoon van een ander gerichte ontuchtige handeling, die deze aldus buiten zijn wil noodzaakt tot een dergelijk, zijn schaamtegevoel kwetsend waarnemen, hetzij door zien, hetzij door voelen. Een ander behoeft derhalve niet te zijn een derde die met de gedraging zelf niets van doen heeft. Dit is dan een schennis van de eerbaarheid, waarbij een ander zijns ondanks tegenwoordig is. Zulks ook indien deze gedraging reeds door een andere strafbepaling wordt bestreken, b.v. door Sr 246 of 247. HR 25 maart 1952, NJ 1952, 240; 18 oktober 1983, NJ 1984, 310.

Dit art. beschermt bepaaldelijk tegen het oneerbare karakter der handeling. De tegenwoordigheid "zijns ondanks" is er ook als iemand tegenwoordig is bij een handeling, waarvan hij bedoeld karakter niet besefte. Door dit besef aan de wil van die aanwezige door misleiding te onttrekken, richt de dader zijn opzet op het bestanddeel "zijns ondanks". HR 4 mei 1953, NJ 1953, 488.

Ook al is men niet in dezelfde besloten ruimte, waar een handeling plaats heeft, kan men daarbij tegenwoordig zijn doordat men deze waarneemt. Beslissend is niet de plaats, waar de betrokken personen zich bevinden, maar wel de omstandigheid, dat de handeling zichtbaar is voor degene, wiens eerbaarheidsgevoel daardoor wordt gekwetst. HR 29 juni 1942, NJ 1942, 661.

Niet ter zake doet dat zij, die bij de schennis tegenwoordig zijn, van de gastvrijheid van de dader gebruik maken.
HR 12 maart 1928, NJ 1928, 642.

C. Diversen

Deze bepaling ontneemt de gemeentelijke wetgever niet de bevoegdheid nadere regels te geven tegen het aanstoot geven op sexueel terrein, zoals de onderhavige bepaling der A.P.V.: "Het is verboden zich bevindende op een weg of vandaar zichtbaar door kleding als anderszins aanstoot te geven."
(implicite)
HR 8 mei 1979, NJ 1979, 554.

Maar er is toch een gedoogbeleid?

Volgens formele kanalen (Justitie-OM, GayCops, Gemeenten, Ministerie van Binnenlandse zaken is er niets bekent wat betreft een gedoogbeleid. Via informele kanalen (achterdeurtjes politie en gemeenten) is er wel degelijk een gedoog beleid. Zolang er geen klachten zijn treden ze niet op.

Volgens de laatste uitspraak van de Officier van Justitie ivm een ontucht zaak is het misschien wel nodig bij twijfel van de leeftijd, om de ID van de persoon te vragen ! Alsof de anonieme baan bezoeker zich graag wil legitimeren, hmmmm
21-11-03 Als je naar een homo-ontmoetingsplaats zoals het Anne Frankplantsoen gaat, ben je zelf verantwoordelijk voor de (strafrechtelijke) risico's die je daar loopt. Dat stelde advocaat-generaal M. de Roos-Schoenmakers en raadsheer mr. C. Aarts in een hoger beroep welke deze week diende bij de rechtbank in Den Bosch. De rechtzaak was aangespannen door een 31-jarige Eindhovenaar die in beroep ging tegen zijn eerdere veroordeling tot veertien maanden cel in de Eindhovense ontuchtzaak. De Eindhovenaar vindt dat het Openbaar Ministerie niet ontvankelijk is in zijn strafzaak, omdat ze al langer weet zouden hebben van jeugdprostitutie in het Anne Frankplantsoen. Hij had daar seks met een destijds zestienjarige jongensprostitutie. Hij zei niet te weten dat dit strafbaar is. Bij de rechtbank in Den Bosch diende deze week nog een zitting in het zogenaamde Hades-onderzoek naar ontucht in het Anne Frankplantsoen. Officier van justitie F. van Lenthe haalde bij de zaak tegen een 22-jarige man uit Beek eveneens de eigen verantwoordelijkheid voor kennis van wetgeving aan. Deze verdachte zocht op internet naar homoseksuelen. Hij kreeg zo contact met een dertienjarige jongen, naar eigen zeggen zonder dat hij die leeftijd kende. "Als je op die manier een contact aangaat, zijn de risico's voor jezelf", aldus de officier van justitie. Ze eiste een werkstraf van 240 uur en twaalf maanden voorwaardelijke celstraf met een proeftijd van drie jaar.